Đầu tư mạo hiểm (Venture capital) là việc cung cấp vốn cho các công ty có tiềm năng tăng trưởng cao ở giai đoạn đầu để đổi lấy cổ phần. Show
 💡 Các doanh nghiệp gọi vốn đầu tư mạo hiểm thường là các startup tiềm năng nhưng chưa đủ điều kiện gọi vốn trên thị trường chứng khoán. Các cá nhân có tài sản lớn, các công ty bảo hiểm, quĩ hưu trí tư nhân và quĩ hưu trí công ty có thể góp tiền lại thành một quĩ được kiểm soát bởi một công ty đầu tư mạo hiểm. Các công ty đầu tư mạo hiểm thường đầu tư theo các tiêu chí rất đặc thù, thường liên quan đến một lĩnh vực cụ thể như công nghệ, sức khỏe, giáo dục,... Đầu tư mạo hiểm (Venture capital) là việc cung cấp vốn cho các công ty có tiềm năng tăng trưởng cao ở giai đoạn đầu để đổi lấy cổ phần. Các công ty này thường là các startup tiềm năng nhưng chưa đủ điều kiện gọi vốn trên thị trường chứng khoán. Phương thức hoạt động của đầu tư mạo hiểmCác cá nhân có tài sản lớn, các công ty bảo hiểm, quĩ hưu trí tư nhân và quĩ hưu trí công ty có thể góp tiền lại thành một quĩ được kiểm soát bởi một công ty đầu tư mạo hiểm. Các công ty đầu tư mạo hiểm này thường đầu tư theo các tiêu chí cụ thể, các tiêu chí này thường tập trung vào:
Quy trình đầu tư mạo hiểmBước đầu tiên doanh nghiệp cần gọi vốn sẽ đệ trình một bảng kế hoạch kinh doanh cụ thể cho các nhà đầu tư mạo hiểm kèm theo đề nghị góp vốn để đổi lấy cổ phần. Nếu dự án có tiềm năng, phù hợp với tiêu chí đầu tư, nhà đầu tư mạo hiểm sẽ có buổi gặp gỡ với doanh nghiệp gọi vốn. Trong buổi này, doanh nghiệp gọi vốn sẽ trình bày cụ thể về tiềm năng của doanh nghiệp, các kế hoạch phát triển trong tương lai, sau đó các bên sẽ đưa ra các đề xuất về việc góp vốn. Sau khi đã thỏa thuận về việc góp vốn, phía nhà đầu tư mạo hiểm sẽ tiến hành thẩm định chuyên sâu, còn gọi là Due diligence (DD), bao gồm thẩm định về mô hình kinh doanh, sản phẩm, quản lý và lịch sử hoạt động của công ty, cùng những yếu tố khác. Thủ tục này sẽ tốn khá nhiều thời gian, tùy thuộc vào quy mô và tính minh bạch của doanh nghiệp. Nếu kết quả thẩm định không đạt yêu cầu của nhà đầu tư, việc hợp tác giữa các bên có thể sẽ dừng lại. Sau khi hoàn tất việc thẩm định, nhà đầu tư sẽ tiến hành giải ngân vốn theo thỏa thuận. Thường thì việc giải ngân sẽ được thực hiện theo nhiều đợt, kèm theo các KPIs nhất định. Nếu doanh nghiệp đạt được KPI thì việc giải ngân sẽ được tiếp tục. Sau một khoản thời gian nhất định, khi doanh nghiệp đã phát triển đến một mức độ nhất định, nhà đầu tư sẽ rút vốn. Phương thức rút vốn thường là: bán phần vốn góp cho công ty khác đang muốn thâu tóm doanh nghiệp, hoặc bán phần vốn góp trong đợt IPO. Câu hỏi thường gặpHỏi: Đầu tư mạo hiểm có rủi ro như thế nào? Đáp: Các công ty khởi nghiệp có tỷ lệ thành công thường thấp, điều đó có nghĩa là các nhà đầu tư mạo hiểm có khả năng cao sẽ mất tất cả số tiền mà họ đã đầu tư. Tuy nhiên, chỉ cần một khoản đầu tư thành công và tiến hành IPO, khoản đầu tư này có thể mang lại lợi nhuận rất lớn, đủ bù đắp cho nhiều khoản đầu tư thua lỗ trước đó. Hỏi: Nhà đầu tư mạo hiểm khác với một nhà đầu tư thiên thần như thế nào? Đáp: Điểm giống của cả hai nhà đầu tư là đều cung cấp vốn cho các công ty khởi nghiệp. Các nhà đầu tư mạo hiểm thường là các nhà đầu tư chuyên nghiệp, thường đầu tư vào nhiều công ty. Không chỉ cung cấp vốn, các nhà đầu tư mạo hiểm còn hỗ trợ các startup về kinh nghiệm điều hành, kinh doanh, cung cấp các mối quan hệ hoặc hỗ trợ họ về các thủ tục pháp lý. Các nhà đầu tư thiên thần thường là những cá nhân giàu có, những người thích đầu tư vào các công ty mới như một sở thích. Các nhà đầu tư thiên thần cũng có xu hướng đầu tư vào giai đoạn startup mới hình thành, chưa có sản phẩm hay dịch vụ cụ thể. Quỹ đầu tư mạo hiểm đang là một trong những hình thức đầu tư được ưa chuộng trên thị trường vì khả năng tạo lợi nhuận cao cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, đi kèm với đó cũng là mức độ rủi ro cao khi thị trường biến động. Vậy quỹ đầu tư mạo hiểm là gì? Ưu nhược điểm của loại quỹ nào thế nào? Thông tin cơ bản về quỹ đầu tư mạo hiểmQuỹ đầu tư mạo hiểm là gì?Quỹ đầu tư mạo hiểm (Venture Capital) cũng là một dạng quỹ đầu tư. Loại quỹ này sẽ tập trung đầu tư vào các công ty khởi nghiệp hoặc công ty nhỏ chưa được niêm yết trên thị trường chứng khoán nhưng được dự đoán có tiềm năng phát triển trong tương lai. Quỹ có nhiều hình thức tổ chức khác nhau và chiến lược thoát vốn rõ ràng. Nhà đầu tư có thể tham gia vào bất kì giai đoạn nào. Quỹ đầu tư mạo hiểm thường có 2 hình thức là quỹ dạng hợp đồng và quỹ dạng công ty. Những người đầu tư vào quỹ mạo hiểm sẽ được gọi là nhà đầu tư mạo hiểm. Ở đây, các nhà đầu tư sẽ dùng tiền của mình để cấp vốn cho công ty mà họ cho rằng có tiềm năng phát triển, đổi lại là cổ phần tại doanh nghiệp mới thành lập đó. Nhà đầu tư mạo hiểm có thể là cá nhân, tổ chức hoặc các ngân hàng… Đặc điểm của quỹ đầu tư mạo hiểmKhác với các hình thức đầu tư thông thường, quỹ đầu tư mạo hiểm thường đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ tiên tiến và có tiềm năng tăng trưởng nhanh. Những đặc điểm của quỹ này bao gồm:
Đối tượng góp vốn vào quỹ đầu tư mạo hiểmĐối tượng góp vốn vào quỹ đầu tư mạo hiểm thường bao gồm các nhà đầu tư có kinh nghiệm và kiến thức về đầu tư, có thể chịu được rủi ro và có khả năng tài chính để đầu tư vào các công ty mới hoặc công ty có tiềm năng tăng trưởng nhanh. Các nhà đầu tư có thể bao gồm các cá nhân, tổ chức, công ty hoặc các quỹ đầu tư, các tổ chức tài chính, các công ty đầu tư, các quỹ đầu tư mạo hiểm và các cổ đông có tiềm lực tài chính. Trong một số trường hợp, các nhà đầu tư có thể cần phải đạt mức tài chính hoặc kinh nghiệm đầu tư nhất định để được góp vốn vào quỹ. Tuy nhiên, tùy từng quỹ mà sẽ có quy định khác nhau về yêu cầu nguồn vốn và kinh nghiệm của nhà đầu tư. Các danh mục của quỹ đầu tư mạo hiểmTrên thị trường tài chính hiện nay có rất nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm được thành lập, tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp tiềm năng. Danh mục đầu tư mà các quỹ đầu tư mạo hiểm thường nhắm đến có thể kể tới như:
Ưu và nhược điểm của quỹ đầu tư mạo hiểmQuỹ đầu tư mạo hiểm đem tới lợi nhuận cao cho nhà đầu tư, tuy nhiên, đi cùng với đó cũng là những rủi ro ở mức cao tương ứng. Để đưa ra được quyết định về việc có nên đầu tư vào quỹ đầu tư mạo hiểm hay không, bạn cần hiểu rõ những ưu – nhược điểm của loại quỹ này. Ưu điểm
Nhược điểm Rủi ro lớn nhất khi đầu tư vào các công ty mới là không biết chắc điều gì sẽ xảy ra. Nếu doanh nghiệp đó hoạt động tốt, nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp không hoạt động tốt sẽ dẫn đến mất mát về nguồn vốn. Nếu không có kế hoạch quản lý, sử dụng vốn hợp lý, nhà đầu tư có thể có nguy cơ thua lỗ nặng nề, thậm chí là mất trắng. Do đó, trước khi đầu tư vào quỹ mạo hiểm, nhà đầu tư cần suy nghĩ thật kỹ về lựa chọn của mình. 07 Quỹ đầu tư mạo hiểm nổi bật ở Việt NamVina Capital VenturesVinaCapital Ventures (VCV) là một quỹ đầu tư mạo hiểm được thành lập từ năm 2003, hiện nay quỹ đang nắm giữ và quản lý nguồn vốn lên tới hơn 1,8 tỷ USD. Quỹ tập trung vào lĩnh vực chứng khoán và bất động sản, ưu tiên các doanh nghiệp startup đã khẳng định được năng lực cũng như thành công nhất định trên thị trường. Quỹ cũng nắm giữ các dự án công nghệ có danh tiếng và thường xuyên tham gia vào các vòng gọi vốn với số tiền cực kỳ lớn. Mekong CapitalMekong Capital là một công ty quản lý quỹ đầu tư được thành lập năm 2001, tập trung vào việc đẩy mạnh các nhóm ngành theo xu hướng tiêu dùng. Danh mục đầu tư của quỹ thường nằm trong số những doanh nghiệp phát triển nhanh và dẫn đầu thị trường trong ngành bán lẻ, tiêu dùng, phân phối. Quỹ tập trung đặc biệt vào những công ty bắt kịp xu hướng tiêu dùng từ tầng lớp khách hàng trung đến cao cấp đang tăng trưởng ở Việt Nam. Với đội ngũ nhân viên và lãnh đạo có kinh nghiệm, Mekong Capital đã có nhiều khoản đầu tư thành công như Thế Giới Di Động, F88, YOLA, Pizza 4P’s. Cyberagent VenturesCyberagent Ventures (CAV) là một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm thành công nhất tại Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của Shark Nguyễn Mạnh Dũng, CAV đã giúp dẫn dắt nhiều startup nổi tiếng đến thành công, bao gồm Tiki, Foody, VNG, CleverAds và nhiều hơn thế. Quỹ cũng tập trung vào các lĩnh vực công nghệ và các nhà lãnh đạo có tiềm năng. Vì vậy, Cyberagent Ventures là một lựa chọn không thể bỏ qua cho những nhà đầu tư có mong muốn đầu tư vào quỹ mạo hiểm. IDG VentureIDG Venture là quỹ đầu tư mạo hiểm thuộc Tập đoàn IDG Venture, có mặt tại Việt Nam từ năm 2004. Quỹ đang quản lý nguồn vốn hơn 100 triệu USD. IDG Venture ưu tiên đầu tư vào các công ty startup công nghệ và các công ty sử dụng công nghệ để đổi mới hoạt động kinh doanh. IDG Venture được coi là “người khởi tạo” sự khởi đầu của các công ty công nghệ tại Việt Nam. Golden Gate VenturesGolden Gate Ventures là một quỹ đầu tư toàn cầu chuyên vào các công ty startup từ giai đoạn đầu. Tại Châu Á, quỹ đã đầu tư vào hơn 30 công ty tại 7 quốc gia, trong đó có Việt Nam. Quỹ chủ yếu đầu tư vào các công ty công nghệ, đa dạng trong các lĩnh vực như sàn giao dịch, thương mại điện tử và thanh toán trực tiếp. Đặc biệt, quỹ thường huy động vốn trong khoảng từ 1 đến 5 triệu USD trong vòng gọi vốn hạt giống. Tại Việt Nam, các thương vụ đặc biệt của quỹ bao gồm các chuỗi F&B, với cố vấn là những người “founder” của các công ty nổi tiếng như Paypal và Sony Entertainment TV. Dragon CapitalDragon Capital có tên đầy đủ là CTCP quản lý quỹ Dragon Capital Việt Nam. Công ty đã có mặt 26 năm trên thị trường và là một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm tồn tại lâu đời nhất Việt Nam. Dragon Capital sở hữu đội ngũ nhân sự có chuyên môn đa dạng như “quản lý đầu tư, phân tích kinh tế vĩ mô, giao dịch, pháp lý và dịch vụ khách hàng,…” và đa dạng các lĩnh vực đầu tư từ cổ phiếu đại chúng, trái phiếu đến bất động sản và đầu tư phát triển bền vững. Nhìn chung, đầu tư vào quỹ mạo hiểm có thể là cơ hội thu lợi hấp dẫn, nhưng cũng có rủi ro tương ứng. Điều này đòi hỏi nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu và tìm hiểu các thương vụ đầu tư của những nhà đầu tư đi trước. Đây không phải là sân chơi cho các “tay mơ”. Để việc tham gia vào quỹ đầu tư mạo hiểm hiệu quả nhất, bạn cần tham khảo thật kỹ trước khi đầu tư, lựa chọn đối tượng và thời gian góp vốn. |
