U não là danh từ được sử dụng chỉ các loại khối u trong sọ. U não bao gồm hơn 120 loại u. U não hay gặp nhất là u tế bào thần kinh đệm, u màng não, u tuyến yên và u di căn từ nơi khác tới não. U não có thể lành tính hoặc ác tính. U não ác tính hay lành tính? U não lành tính thường phát triển chậm, không di căn tới cơ quan khác hay vùng khác của não. Phần lớn u não lành tính có thể cắt bỏ và chữa khỏi. Một số u não lành tính không thể cắt bỏ vì vị trí, kích thước và chèn ép của khối u. Một số khối u lành tính có thể phát triển nhanh và sau đó chuyển dạng trở thành khối u ác tính. U não ác tính còn được gọi là ung thư não. Đây là khối u phát triển nhanh, xâm lấn các tổ chức não lành xung quanh. U não ác tính có thể di căn tới vùng khác của não, nước não tủy, màng não và tủy sống. Khác với phần lớn ung thư khác như ung thư phổi, ung thư gan, ung thư vú, ung thư đại tràng, ung thư não rất hiếm khi di căn tới các cơ quan khác. U não có thể di căn tới cơ quan khác hay không? U di căn não là khối ung thư ở cơ quan khác di căn tới não như ung thư phổi di căn não, ung thư vú di căn não, ung thư gan di căn não… Người ta gọi khối u này là khối u thứ phát ở não, hay gọi là u di căn não. U di căn não có thể xảy ra nhiều năm sau khi chẩn đoán và điều trị ung thư nguyên phát. Một số u di căn não được phát hiện trước khi phát hiện ung thư nguyên phát. U màng não là khối u của màng não có thể chèn ép mô não lân cận. Các triệu chứng phụ thuộc vào vị trí của khối u. Chẩn đoán bằng chụp MRI với chất tương phản. Điều trị có thể bao gồm cắt bỏ, xạ trị liệu, và đôi khi xạ trị. U màng não, đặc biệt là các khối u có đường kính < 2 cm, là các khối u phổ biến nhất trong nội sọ. U màng não là khối u não duy nhất phổ biến hơn ở phụ nữ. Những khối u này có khuynh hướng xảy ra ở độ tuổi từ 40 đến 60 nhưng cũng có thể xảy ra trong thời thơ ấu. U màng não, thường lành tính, có thể phát triển ở bất cứ nơi nào có màng cứng, phổ biến nhất là trên các chỗ lồi gần các xoang tĩnh mạch, dọc theo đáy hộp sọ và ở hố sau và hiếm khi ở trong não thất. Nhiều khối u màng não có thể phát triển. U màng não gây chèn ép nhưng không xâm lấn nhu mô não. Chúng có thể xâm lấn và làm biến dạng phần xương liền kề. Có rất nhiều loại mô bệnh học; tất cả đều tuân theo một kiểu tiến triển lâm sàng tương tự nhau, và một số trở thành ác tính. 
Chẩn đoán u màng não tương tự như các khối u não khác, thường bằng MRI với chất tương phản. Các bất thường về xương (ví dụ teo não, tăng cốt hóa xung quanh các mặt công của vỏ não, thay đổi của mỏm yên) có thể tình cờ được phát hiện trên phim CT hoặc chụp X-quang thường.
Đối với các khối u màng não nhỏ không triệu chứng, đặc biệt ở người lớn tuổi, chỉ theo dõi bằng chẩn đoán hình ảnh nhiều lần là đủ. Cần phải cắt bỏ các u màng não có triệu chứng hoặc lan rộng nếu có thể. Trong các trường hợp sau đây, phẫu thuật có thể gây ra nhiều tổn thương hơn khối u và do đó được hoãn lại:
Phẫu thuật định vị bằng sóng cao tần được sử dụng cho các u màng não không thể tiếp cận và chỉ dùng một cách chọn lọc cho các u màng não khác. Nó cũng được sử dụng khi tổ chức u vẫn còn sau phẫu thuật cắt bỏ hoặc khi bệnh nhân là người cao tuổi. Nếu không thể điều trị phẫu thuật định vị bằng sóng cao tần hoặc nếu u màng não tái phát, xạ trị có thể hữu ích.
Bản quyền © 2024 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA và các chi nhánh của công ty. Bảo lưu mọi quyền. (Thanhuytphcm.vn) – Ngày 18/1, Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã phẫu thuật thành công cho hai trường hợp người bệnh có khối u não kích thước lớn, gây nguy hiểm đến tính mạng. Cả hai trường hợp đều được các bác sĩ điều trị bằng cách can thiệp nội mạch làm tắc mạch trước mổ và mổ vi phẫu lấy u. Trường hợp thứ nhất là ông P.H.S, 53 tuổi, ngụ tại TPHCM, nhập bệnh viện Nhân dân Gia Định ngày 12/12/2023 với tình trạng lừ đừ, nhức đầu, chóng mặt và nôn ói. Kết quả chụp CT cho thấy người bệnh có khối u kích thước lớn 5x4x4cm vị trí ở tiểu não trái, mật độ mạch máu trong u cao, theo dõi u nguyên bào mạch máu (Hemangioblastoma) tiểu não, chèn ép hẹp não thất IV, giãn não thất. Do khối u có kích thước lớn với những nang mạch máu cùng hệ thống mạch máu nuôi dưỡng phong phú, rất dễ có biến chứng chảy máu ồ ạt trong khi mổ nên người bệnh được hội chẩn liên chuyên khoa giữa Ngoại Thần kinh và Đơn vị X-Quang can thiệp để 7 có phương án điều trị phù hợp. Ngày 2/1/2024 các bác sĩ đơn vị can thiệp nội mạch (DSA) đã thực hiện thủ thuật làm tắc bớt mạch máu nuôi khối u trong 2 tiếng đồng hồ. Ngày 3/1/2024, các bác sĩ Ngoại Thần kinh đã tiến hành phẫu thuật vi phẫu cắt bỏ khối u, giải ép tiểu não. Ca phẫu thuật kéo dài 8 tiếng, các bác sĩ đã bóc tách u, kiểm soát mạch máu nuôi u và cắt trọn khối u, bảo tồn được các cấu trúc thần kinh xung quanh u và không có tai biến trong mổ. TS.BS. Dương Thanh Tùng, Trưởng khoa Ngoại Thần kinh, Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết, hemangioblastoma là loại u não dạng mạch máu, vị trí ở vùng hố sau tiểu não chật hẹp, mật độ mạch máu cao đòi hỏi phẫu thuật viên phải thao tác phẫu thuật tỉ mỉ, khéo léo để bóc tách xung quanh khối u, triệt tiêu từng nhánh động mạch nuôi u và bảo tồn tĩnh mạch dẫn lưu đến cuối cuộc mổ, cắt u trọn khối; đồng thời, phải tránh thương tổn tối đa cho các cấu trúc thần kinh xung quanh nhằm bảo tồn chức năng cho người bệnh. Đây là loại phẫu thuật khó với tỷ lệ tai biến, biến chứng và di chứng cao. Trường hợp thứ hai là bệnh nhân T.Q.C, 21 tuổi, ngụ TPHCM. Bệnh nhân nhập viện 3/1/2024 do nhức đầu, lơ mơ, ngủ li bì và yếu dần chân tay tăng dần trong khoảng 1 tháng nay. Khối u có mật độ mạch máu cao và nhiều nguồn mạch máu nuôi dưỡng. Người bệnh được can thiệp nội mạch (DSA) để tắc mạch trước mổ ngày 7/1/2024, thời gian 3 tiếng và được phẫu thuật cắt trọn u 1 ngày sau tắc mạch. Các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật cắt u dưới kính vi phẫu vào ngày 8/01/2024. Cuộc phẫu thuật kéo dài 11 tiếng đã cắt bỏ được toàn bộ u, giải ép não an toàn. Bác sĩ Dương Thanh Tùng chia sẻ, vấn đề của ca này là u kích thước rất lớn, kết hợp với phù não gây chèn ép não nặng đe dọa tụt não, tử vong. Phẫu thuật khó khăn và nguy hiểm do tình trạng phù não cùng với mật độ mạch máu nhiều rất dễ gây chảy máu trong mổ, khó cầm máu. Cùng với đó, phẫu thuật cũng có nguy cơ làm thương tổn các cấu trúc thần kinh sinh tồn xung quanh u. Đây cũng là loại phẫu thuật khó với tỷ lệ tai biến và biến chứng cao. Hiện tại cả 2 bệnh nhân đều đã hồi phục tốt; tỉnh táo, tiếp xúc tốt và hồi phục các triệu chứng khiếm khuyết thần kinh, không còn yếu liệt chân tay và dự tính sẽ được xuất viện trong một vài ngày tới. |
